ศิลปะคริสเตียนยุคแรก (พ.ศ.640 - 1040) และศิลปะไบเซนไทน์ (พ.ศ.1040 - 1996)

     ศิลปะคริสเตียนในยุคแรกรับอิทธิพลมาจากศิลปะโรมัน  อาคารในสมัยแรก
จะเป็นเรื่องราวเกี่ยวกับผู้ถูกฆ่าเรื่องศาสนา  วิหารพิธีเจิมน้ำมนต์  ผนังภายนอก
อาคารจะถูกปล่อยไว้เรียบ ๆ ทื่อ ๆ     ผนังภายในอาคารจะประดับด้วยเศษหินสี
แวววาว ส่วนต่างๆของอาคารเช่น  เสารายแบบโรมัน เสาก่ออิฐ หลังคาทรงโค้ง
แผนผังอาคารมี 2 แบบ คือ แบบชนิดตามยาว  และแบบชนิดศูนย์กลาง  ซึ่งมีราก
ฐานมาจากสถาปัตยกรรมโรมัน     อาคารที่มีแนวยาวเหมาะสำหรับขบวนพิธีการ
ที่สง่างาม อาคารชนิดมีศูนย์กลาง    สำหรับเป็นสถูปสถานของนักบุญคนสำคัญ
แต่ต่อมานิยมสร้างโบสถ์แบบมีศูนย์กลางกันมาก    อาคารแบบมีศูนย์กลางอาจมี
หลายรูปทรง เช่น ทำเป็นรูปทรงไม้กางเขนกรีก อยู่ภายในรูปจัตุรัส หรือไม่ก็รูป
วงกลม       โบสถ์ที่มีผังชนิดมีศูนย์กลางมักทำหลังคาทรงโค้ง  หรือทรงกลมด้วย
อิฐหรือหิน   อาคารทรงเรือนโถงขนาดใหญ่มักทำเครื่องบนหลังคาด้วยไม้ท่อน
    
     จิตรกรรมมีทำบนฝาผนังและแผงไม้    ตลอดจนทำเป็นภาพประกอบเรื่องใน
หนังสือ เขียนด้วยสีฝุ่น  สีขี้ผึ้งร้อน และสีปูนเปียกอย่างแห้ง  แสดงรูปคนกำลัง
สวดมนต์ และภาพปาฏิหารย์ตอนสำคัญของพระผู้เป็นเจ้าที่นำมาจากพระคัมภีร์
เก่าและใหม่ หนังสือในสมัยแรก  ๆ      ทำมาจากหนังสัตว์และเป็นหนังสือม้วน
ภาพประกอบเรื่องในหนังสือแสดงให้เห็นความเป็นธรรมชาติ      โดยแก้ไขให้
เป็นเชิงสัญลักษณ์มากกว่าจะเป็นธรรมชาติแท้ ๆ   ลักษณะของภาพเป็นรูปแบน
และเป็นการใช้สีอย่างประหลาด ๆ
   
   งานประติมากรรมในยุคคริสเตียนถูกลดความสำคัญ         อันเนื่องมากจากบท
บัญญัติในพระคัมภีร์ เกี่ยวกับรูปเคารพบูชา     ประติมากรรมมักจำกัดอยู่กับงาน
ขนาดเล็ก ๆ ได้แก่ งานแกะสลักรูปคนบนโลงศพ  ถ้วยและจานโลหะ งานแกะ
สลักงาช้าง  โกศบรรจุธาตุศักดิ์สิทธิ์
      
     คำว่า "ไบเซนไทน์ " เรียกตามชื่อ จักรวรรดิไบเซนไทน์ ที่มีกรุงคอนสแตนติ
โนเปิล เป็นเมืองหลวง    (ปัจจุบันคือกรุงอิสตันบูลเมืองหลวงของประเทศตุรกี)
ลักษณะศิลปะไบเซนไทน์ มีลักษณะคาบเกี่ยวกับศิลปะคริสเตียนอยู่มาก และยัง
มีสืบเนื่องกันต่อมาเป็นเวลาอีกยาวนาน  โดยมีลักษณะศิลปะแบบตะวันออกมา
ผสมผสานอยู่ด้วย

---

ศิลปะโรมาเนสก์ (พ.ศ.1540 - 1740)      

     สถาปัตยกรรมโรมาเนสก์เป็นการก่ออิฐฉาบปูน      มีหลังคาทรงโค้งกากบาท
และมีลักษณะสำคัญ คือ
    1. มีความหนักแน่น ทึบคล้ายป้อมโบราณ
    2. มีโครงสร้างวงโค้งอย่างโรมัน
    3. มีหอสูง  2  หอ หรือมากกว่านั้น
    4. มีช่องเปิด ตาหน้าต่างหรือประตูทำเป็นโครงสร้างวงโค้งวางชิด ๆ กัน
    5. มีหัวคานยื่นออกนอกผนัง เป็นคิ้วตามนอนนอกอาคาร
    6. มีหน้าต่างแบบวงล้อ เป็นรูปวงกลมที่ถูกแบ่งออกเป็นซี่
   
    สำหรับงานศิลปกรรมอื่น ๆ  ส่วนมากมักเป็นงานแกะสลักงาช้างขนาดเล็ก ๆ
หรือไม่ก็เป็นงานที่เขียนบนหนังสือแบบวิจิตร เรื่องราวของงานศิลปะจะนำมา
จากพระคัมภีร์ฉบับเก่าและใหม่   ตำนานโบราณ   ชีวประวัตินักบุญ   รูปเปรียบ
เทียบความดีกับความชั่ว หรือลวดลายต่าง ๆ เป็นรูปดอกไม้ และรูปเราขาคณิต

---

ศิลปะโกธิค (พ.ศ. 1690 - 1940)     
     ศิลปะโกธิคเริ่มต้นจากฝรั่งเศส ปลายพุทธศตวรรษที่ 17 และแพร่หลายไปยัง
ประเทศอื่น ๆ และมัลักษณะตามภูมิภาคนั้น ๆ ด้วย ลักษณะสำคัญของสถาปัตย
กรรมแบบโกธิค คือ มีผนังเปิดกว้าง มีส่วนสูงเด่นเป็นพิเศษและมีแบบที่ออกมา
เป็นลายเส้นอันซับซ้อน     ทุกส่วนล้วนประกอบเข้าด้วยกันเป็นสัญลักษณ์นิยม
ทางศาสนา โครงสร้างหลังคาเป็นโค้งแหลม ลักษณะต่าง ๆ    เหล่านี้จะหาดูได้
จากมหาวิหารในฝรั่งเศส   เช่น มหาวิหารเซนต์เดอนิส   มหาวิหารโนยง    มหา
วิหารลาออง มหาวิหารอาเมียง  มหาวิหารปารีส เป็นต้น
    จิตรกรรมสมัยโกธิค มีพื้นที่เขียนภาพบนฝาผนังน้อยลง เพราะสถาปัตยกรรม
มีช่องเปิดมาก ดังนั้นจึงมักเน้นไปที่การออกแบบกระจกสีบานหน้าต่าง สำหรับ
การเขียนภาพในหนังสือเขียน มักจะแสดงรูปคนที่สะโอดสะอง    ในชุดเสื้อผ้า
อาภรณ์ที่พลิ้ว และโค้งไหวอย่างอ่อนช้อย 

---